Yetişkin Terapisi
Yetişkin Terapisi Nedir?
Yetişkin terapisi, kişilerin terapist eşliğinde duygu ve düşüncelerinin yanı sıra kişisel deneyimlerini güvenle aktarabildiği bir süreçtir.
Kişi terapiye, bazen kolaylıkla tanımlayabildiği bazen de adını koymakta zorlandığı yaşantısal zorlanmaların artmasıyla ihtiyaç duymaya başlamaktadır. Deneyimlerinin, hislerinin, düşüncelerinin kaynaklarını bulmak, uzmanla beraber araştırmak terapinin temelini oluşturmaktadır.
Yetişkin terapisinde bireyler şunlarla beraber gelmektedir:
- Günlük hayatta işlevselliğin bozulması,
- Rutinleri sürdürmede zorlanma,
- Duygulanımda kişinin alışkın olduğunun dışında deneyimlere sahip olma,
- Genel mutsuzluk, huzursuzluk hali ya da kaygılı, öfkeli/gergin, panik, stresli hal,
- Uzun süredir yaşanan dalgalı duygu durumu,
- Fizyolojik belirtiler (tıbbi olarak nedeni belirlenememiş kalp çarpıntıları, terleme, ağrılar, baş dönmesi, geçmeyen yorgunluk hissi, kabızlık ya da ishal, uyuma güçlüğü, bayılma vb) uzman arayışını beraberinde getirmektedir.
Bu kişisel deneyimlerle beraber pek çok psikiyatrik tanı, bireylerin yaşamlarını etkilemekte, medikal desteğin yanında yetişkin terapi desteğini de ön plana çıkmaktadır. Artık bilinmektedir ki bu iki destek alanı birbirini bütünlemekte ve tamamlamaktadır.
Hangi Durumlarda Yetişkin Terapisi’ ne Başvurulmalıdır?
Yetişkin Terapisi içinde; Bipolar Bozukluk, Duygu Durum Problemleri, Depresyon Bozuklukları, Manik Defresif Bozukluk, Kaygı / Anksiyete Bozuklukları, Panik Atak, Fobiler, Ayrılma Kaygısı, Sosyal Fobi, Obsesif Kompulsif Bozukluk (Takıntı-Zorlantı), Beden Algısı Bozukluğu, Tik Bozukluk, Madde Kullanım Bozukluğu, Yeme ve Uyku Sorunları, Boşanma ve Yas Süreçleri, Öfke Kontrol Problemi, Travmatik ve Stres Yaratan Yaşantılar, İlişki Problemleri (İş, Aile, Arkadaş vb), gibi tanı grupları ile çalışılmaktadır. Aynı zamanda bu tanıların dışında;
- Tatmin etmeyen iş hayatı ya da özel yaşam,
- Özgür hissetme arzusu,
- Kişinin dış dünyayla uyumunun giderek bozulduğunu hissetmesi,
- Yabancılaşma, soyutlanma
- Yalnızlaşma,
- Farklı hissetme,
- Dışlanmışlık,
- Akışın dışında olduğunu ya da durduğunu düşünme,
- Yaşamdan alınan doyumda azalma,
- Değersizlik hissi ve sanal ortamın buna etkisi,
- Sıkıcı rutinlerin yarattığı olumsuz ruh hali,
- Anlam bulma,
- Yaşamı ve hayatı anlamaya çalışma,
- Kendini tanıma ve keşfetme,
- Yaşamaya değer bir hayata sahip olma arzusu ya da kaygısı,
- Değiştirilmek istenen yaklaşım ve bakış açıları,
- Ölümle karşılaşma ve sonluluğu kabullenme, bununla birlikte yaşama devam edebilme,
- Kronik rahatsızlığa sahip olma,
- Kronik rahatsızlığa sahip birine bakım veren olma gibipek çok güncel, yaşantısal ve varoluşsal konuda terapinin konusu
Kullanılan yetişkin terapisinde kullanılan Varoluşçu Terapi yöntemi, uygun sorular ve yaklaşımlarla kişinin kendini keşfedebildiği, tanıların dışına çıkılmasını sağlayarak özgür hissedebildiği bir yaklaşımdır. Terapi odasında yaratılan bu alan pek çok değişimin başlangıcı olmaktadır. Terapist, danışanla beraber çalışarak bu sürece ışık tutar, kendi fikirleri ve gerçeklerini bulabilmekte onun hızında giderek rehberlik eder. Bu nedenle yaşanan değişim kalıcı olabilmektedir.
Varoluşçu Terapi yöntemi ile ilgili ayrıntılı bilgi için tıklayınız.
Yetişkin Terapisinin İçeriği Nasıl Belirlenir?
Yetişkin terapisinde kişiler sürece halihazırda zihinlerini meşgul eden durumlar, düşünceler ve hissettikleri duygularla başvururlar. İlerleyen seanslarda bunlar değişir ve dönüşürler. Kimi zaman koltuğa oturduklarında aktaracakları yoğun gündemleri vardır kimi zaman ise konu bulmakta zorlanabilirler. Hangi nedenle gelinirse gelinsin terapi içeriği anılar, rüyalar, beklentiler, kaygılar, üzüntüler, sevinçler, çağrışım yoluyla zihinde canlananlar gibi danışana dair her şeydir. Burada belirleyici ve yönlendirici olan kişilerdir, terapist ise odada danışanın gündeminde ve hızında ona eşlik eder. Önemli olan danışanın zihninde uyananları filtreden geçirmeden, olduğu gibi terapistine aktarmasıdır.
Yetişkin Terapisi Süreci Nasıl Başlıyor ve Devam Ediyor?
Kişinin terapi talebinde bulunması çoğu zaman çoğu kişi için oldukça zorludur. İlk adımı atmada zorlanılması, destek alma motivasyonunu da azaltabilmektedir. Bu süreç herkes için geçerlidir ve bu konuda kişiler kendilerini yalnız hissetmemelidir. Hatta süreç başlangıcında; terapiye dair düşünceler, beklentiler ve talepler açıkça uzmanla konuşulmalı, tüm kaygılar ve soru işaretleri paylaşılmalıdır. Ancak bu şekilde güvene dayalı ve açık bir ilişki kurulabilmektedir.
Kimi zaman kişiler terapistlerine karşı hissettiği olumsuz duyguları aktarmak konusunda çekimser davranabilirler. Özellikle sürecin başında bu daha da zor bir hal alabilir. Fakat terapi odası ve terapist tam da bunlar için vardır. Aklınıza gelen, zihninize düşen her şey size dairdir ve terapi odasında bir değeri vardır, muhakkak konuşulmalıdır.
İlk seans ve bazen devamındaki birkaç seans tanışma ve değerlendirmeyi içerir. Terapistiniz sizden, sizin orada bulunmanıza etkisi olmuş her şeyi tümüyle ve özgürce duymak ister. Sonrasında çalışma şeklini ve sürece dair gerekli bilgileri aktarır. Danışan ve terapist sonrası için karara vardığında süreci başlatmış olurlar. Terapilerde uzmanın önerileri ve yönlendirmeleri dışında verilen ortak kararlar, sürece bağlılığı da artırmaktadır.
Seanslar 45 dakika sürmektedir. Her hafta görüşüyor olmak, kişinin hayatını bütünüyle ele alabilme, düşünce akışını sağlama, duygu yoğunluğunu fark edebilme gibi pek çok konu nedeniyle önemlidir. Hatta bazı durumlarda uzmanın tavsiyesi ile birlikte haftada 2 ya da 3 seansa kadar yoğunluk artırılabilmektedir.
Terapi sürecinin ne kadar devam edeceğinin ise ucu açıktır. Başvuru sonrası uzmanla kurulan ilişkiye bir süre biçmek; danışanın kişisel deneyimini arka plana atmakta, yaşantısını standartlaştırmakta, genel geçer bilgilerle yüzeysel bir terapi deneyimine neden olmaktadır.
Terapiyi sonlandırmayı düşündüğünüzde bunu öncelikle uzmanınızla değerlendirmeniz gerekmektedir. Hangi motivasyonla bunun düşünüldüğü, terapi sürecinde nerede olunduğu, şimdiye kadar ne olduğu ya da sonrasında ne olmasının planlandığı sonlandırma için kesinlikle konuşulmaya değer konulardır. Çünkü bunların hepsi kişiye dair birer parçadır ve değerlidir.
Yetişkin terapisi ile ilgili blog yazılarını okumak için tıklayın.